Merhaba Sevgili Dünya Vatandaşları
Fevkalade Sohbetler yayın hayatına devam ederken youtube içerikleri ve bu içerikten elde edilen gelirin vergilendirilmesi üzerine yeni uygulamalar ve tartışmalar gündeme geldi. Oluşturmakta olduğum youtube kanalı vesilesi ile bende bu konuları takip ettiğim için konu hakkındaki görüşlerimi paylaşmak istiyorum. "Youtuberlar vergi versin” şeklinde çıkan haberler hakkında konuşacağız.
Konu sadece YouTube üzerinden tartışılıyor oysa online dünyada içerik üretiminin ülke ekonomilerine ciddi katkıları söz konusu. Bir Oxford Economics raporuna göre, YouTube'un yaratıcı ekosistemi 2019'da ABD GSYİH'sına yaklaşık 16 milyar dolar katkıda bulunarak 345.000 tam zamanlı işi destekledi. Ayrıca dünyadaki diğer ülkelerde de gerçek bir etki görüyoruz. İngiltere, 2019'da İngiliz GSYİH'sına yaklaşık 1,4 milyar sterlin katkıda bulunduğunu ve 30.000 tam zamanlı işe eşdeğer olduğunu gördü. Ve Fransa'da, Fransız GSYİH'sına ve 15.000 tam zamanlı işe eşdeğer olan tahmini 515 milyon € katkıda bulundu. Bu rakamlar 2019 yılına ve sadece YouTube’a ait. Dünya devletleri bir süredir online kazançların vergilendirilmesi usulünü tartışıyorlar.
Youtube’ konusuna geri dönmek ve şunu belirterek başlamak istiyorum ki ortada bir gelir var ise vatandaşlar bu geliri beyan etmek ve vergisini vermekle yükümlüdür ve kimse buna itiraz etmiyor. Konu bu vergi beyanı meselesini nasıl ve ne şekilde olduğudur. Birde niye şimdi? Beni bu yazıyı yazmaya iten neden Birgün gazetesinde çıkan haber. Haberi okuyunca göreceğiniz YouTube’dan gelir elde eden kişilerin bunu nasıl beyan edeceklerini sormaları üzerine vergi dairesinin cevap vermesi ve üstelik geriye dönük cezalarla bu işe başlaması sebebiyle bu konular hakkında biraz konuşalım istiyorum.
İlk olarak şunu incelemek lazım. Bir youtuber ne kadar kazanıyor ve gelirini nereden ne şekilde elde ediyor?
Youtube'dan Gelir Elde Etmek
Bir videodan gelir etmek temelde 4 ana başlıktan oluşuyor:
1- Youtube reklam gelirleri
2- Affiliate Marketing / Sponsor Gelirleri
3- Bağış
4- Reklam platformu olarak youtube
Öncelikle youtube'da gelir elde edebilmeniz için 1000 abone ve son 365 gün kanalınızdaki reklam verilmesine uygun içeriğin 4000 saat izlenmiş olması gerekli. Burada son 365gün detayı önemli. Mesela fevkalade sohbetler 2450 abone ile toplamda 6500 saat izlenmiş bir kanal olmakla birlikte son 365 gün reklama uygun izlenme sürem(bu yazı yazılırken) 3855 saat. Yani bu düşünüldüğü kadar kolay olan bir iş değil. Youtube'da gelir elde etmek için bu eşiği aşmak yeterli değil ve her youtuber eşit oranda bir gelir elde etmiyor. Bunun çok mantıklı bir sebebi var. Öncelikle youtube algoritması gelirinizi videonuzun izlendiği ülkedeki reklam maliyeti üzerinden hesaplıyor ve dağıtıyor. Bu Türkiye için 1dolar ilken ABD için 3.5 AB için 2 dolar seviyelerinde olabilir. Bu kanalınızın bağlı olduğu ülke ile ilgili olduğu kadar videonuzun kim tarafından tüketildiği ile de ilgili bir durum. (Rakamlar farazidir)
Bu işi araştırırken ABDden bir kanala denk geldim ve kendisi videoları arasındaki para kazanma oranları farkını açıklamıştı. Bahsedilen youtube hesabında 10000 izleneme alan bir video ABDde tüketildiğinde 1000 dolar kazanırken 100000 izlenmeli bir video hindistanda çok izlendiğinde 740 dolar seviyelerinde gelir elde etmiş olabiliyor. — ki sizde Youtube’da basit bir ar
Burada tüketilen videonun teknoloji, eğitim, hobi, pratik bilgi-stil, eğlence, gaming vb. kategorilerde olması gibi bir alt başlıkta var. Ürettiğiniz içeriğe göre az ya da çok para kazabiliyorsunuz.
Bir oyun kanalı oyun şirketleri daha yüksek reklam verdikleri için 10000 izleme ile çok iyi bir gelir elde ederken eğitim içerikli bir kanal reklam verenin az olması sebebiyle çok daha az bir gelir elde edebiliyor.
Kısaca her youtuber youtube'da yayımladığı video ile iyi para kazanımı gerçekleştirecek diye bir kural yok. Bu konu tamamen içerik üreticisinin "niche" (içerik) ile ilgili.
Youtube içerik üreticileri "inflıuencer"lar abone sayılarına göre kategorize ediliyorlar 10k - 30k arası aboneli günlük 2000 izleme üstü bir kanalsanız küçük, 30k-70k arası bir kanal sanız orta seviye bir içerik üreticisiniz demektir. Tabi istisnalar bulunmakla beraber eğer 100000 aboneli 1 milyon üstü izlenmesi olan bir kanalsanız güzel paralar kazanıyorsunuz yoksa youtube geliri denilen şey google reklamlarından gelmiyor. Vergi dairesi buradaki kazancın peşinde ama asıl konu bu olmamalı. Gördüğünüz gibi vergilendirilmesi düşünülen konu çok çetrefilli.
Oysa ; Gazete haberine göre bir defaya mahsus 201 lira gelir elde eden Hakkarili YouTuber, hiç gelir elde etmese dahi her ay boş KDV beyannamesi vererek 64 lira 10 kuruş damga vergisi ödeyecek. Ayrıca, 30 lira 15 kuruş gelir vergisi ile birlikte, Gelir Vergisi Beyannamesi için 97 lira 20 kuruş, ekindeki işletme hesabı özeti için 35 lira 80 kuruş damga vergisi ödeyecek, SM veya SMMM için aylık muhasebeci ücreti ödeyecek. Bu internet kazancını vergilendirmek değil vatandaşa sopa göstermektir.
2- Affiliate Marketing / Sponsorlar
Bu affilate marketing Türkiye'de henüz çok işleyen bir sistem değil. en sade açıklaması şu şekilde siz belli bir eşiğe geldiniğizde YPP'ye (YouTube partner program) üye olduğunuz gibi Amazon'ada üye oluyorsunuz ve kanalınızda bir ürün tanıtımı yapıyorsunuz. Sizin videonuz üzerinden verilen özel linkle kullanıcılar bir siteye girip oradan ürün alınca siz bir komisyon alıyorsunuz. Burada komisyon ürüne göre değişiyor. Mesela bir teknoloji kanlınısınız ve Canon M50 fotoğraf makinesi tanıttınız bunun komisyon oranı %8ken resim üzerine bir kanal tanıttığı suluboya setinden %0.5 komisyon alabiliyor. Yani hem komisyon farkları var hemde ürünün biri 740 dolar civarında iken diğeri 15 dolar civarında. Bazen firmalar yeni çıkan bir üründe bu oranları %50 bandına kadar çıkabilir ama bu hep olan bir şey değil.
Birde tabi sponsor geliri var. Yaptığınız ve ürettiğiniz işe devam etmek için destek alınıyor. Benim takip ettiğim kadarı ile TRde en çok bu yöntem işleniyor. Bir ürün alınıyor. Videosu ile tanıtılıyor o kişi o video için para alıyor, hatta sonra o ürünü elden çıkararak gelir elde ediyor.
Bakın bu konu ABD ve AB’de ciddi takibi yapılan bir konu. Bizde takibi yok ve vergilendirme gelecekse buraya çalışılması lazım. Çünkü firmalar bağış adı altında vergi indirimi alıyorlar. Konunun uzmanı olmadığım için çok detaylandırmayacağım ama şunu belirteyim ki reklam gelirinden çok buraya odaklanılması lazım.
3- Bağış
Kanalda yayınlar sırasında insanlar size bağış veriyor veya patreon.com örneğinde olduğu gibi size destek verecek hami arayışına giriyorsunuz. Belli bir eşine ulaşan YouTube kanallarıda abonelerinden bağış alabiliyor. Peki bağış vergiye tabi mi? Burada ayrım nasıl yapılacak?
Google, size hangi alandan nasıl para kazandığınızı bildiriyor ve raporluyor. Onlar tamam ama bizim sistem bunu nasıl ayırt edecek çok merak ediyorum çünkü bizde bireyin beyanına güvenmeyen bir yapı mevcut.
Bağış meselesinin bir diğer ayağı ise şu : diyelim ki ABD vatandaşısınız ve bir tasarımcıya patreon.com üzerinden destek verdiniz tasarımcı gelir elde ettiği için vergi verirken bağış yapan bu bağışı vergisinden düşebiliyor. Non-Profit Organization'lar (STK'lar) veya çeşitli sanat projeleri bu şekilde finans sağlama imkanına sahip. Yani gelir elde eden her YouTube kanalı kazandığı parayı beyan etmeyen bir grup genç zibidi değil. Ciddi organizasyonlar ve kültür projeleri olan hesapların gelirleri ve bunun vergilendirilmesi meselesi var.
Ne gibi kültür projesi derseni örneğimiz anatolian revival rock project olsun. Youtube’un içerik üretici ruhuna, ülkemiz kültür sanat hafızasına çok önemli katkı sunan bu hesap vergiden muaf olmalıdır. Ben link olarak YouTube hesaplarını ekledim ama aynı isimle patron hesabını incelemenizi öneriyorum. Konuşulan başlığa göre ülkenin kültür varlığına böyle önemli bir hizmeti yapan kanaldan vergi mi alacağız ve geriye dönük ceza keseceğiz. Eh ayıptır demek istiyorum.
(Bağış demişken : Sanatın Türkçe içerik üreten youtube hesabı Fevkalade Sohbetler'e patreon.com/fevkaladesohbetler adresinden yayınlarına devam edebilmesi için bağış desteği sağlayacabileceğinizi hatırlatmak isterim ;-) )
4- Reklam platformu olarak youtube
Siz bir kobi veya tasarımcı olarak ana akım TVlerde reklam verme bütçesine sahip değilsinizdir. Youtube gibi bir paltformda bu imkanınız var ve yaptığınız işi anlatan içeriklerle yeni müşterilere ulaşıyorsunuz. Firmalar YouTube’dan gelir elde etmese bile YouTube sayesinde gelir elde ediyor.
Köpek eğitimi yapan bir firmasınız diyelim youtube'da bu konuda temel videolarınız var. İnsanlar bunu izliyor ve sizi tercih ediyor. Çok izlenirseniz bundan bir min. gelir elde etmekle birlikte asıl para kazanımı gerçek müşterinize ulaşarak oluşuyor.
Hatta bu modelde yaptığınız işe göre çok abone ve izlenmeye ihtiyacınız bile yok. Mesela danimarkada yabancı öğrencilere bu ülkede yaşamak ve okul, yurt imkanları ile ilgili video çeken bir yüksek lisans öğrencisi 2500 abone ve 4000 saatin altında izlenme ile ciddi gelir elde etti. Çünkü bu videolardan gelen öğrencileri gören yerel yurtlar bu youtuber'a işine devam etmesi için onu freelancer olarak işe aldılar.
Bu arada tabi ki ne youtube ne amazon internette para kazanabileceğiniz tek platform değil. facebook, twitch, vb. tüm platformlarda bu gibi durumlar var. Biz tek bir platformadaki kazanca göz koyan haramiler mi olacağız? Yoksa bu ekosistemde nefes alan ve ekonomiye can veren insanların işini kolaylaştırmayı mı seçeceğiz? Asıl sorunun bu olduğunu düşünüyorum.
Birgün gazetesinde çıkan haberde çok güzel bir noktaya değinilmiş. Türkiye'nin vergi kanunun 1945de düzenlenmiş. Biz şu anda 1945in ihtiyaçlarına göre düzenlenmiş bir kanun ile 2021 dünyasının problemini ele almaya çalışıyoruz. Sıkıntı burada başlıyor. e-ticaret ve bu kapsamda yapılan düzenlemeler hep büyük firmalara göre planlanmış durumda oysaki tıpkı yerel bir kobi, dernek, koperatif için yapılan vergilendirme sistemlerinin yeni çağın yeni gelir modellerine uygun olarak düzenlenmesi gerekiyor.
Yazının başına geri dönüyor ve şu bilgiyi, hatırlatma amacı ile, tekrar yazıyorum. “Online dünyada içerik üretiminin ülke ekonomilerine ciddi katkıları söz konusu. Bir Oxford Economics raporuna göre, YouTube'un yaratıcı ekosistemi 2019'da ABD GSYİH'sına yaklaşık 16 milyar dolar katkıda bulunarak 345.000 tam zamanlı işi destekledi. Ayrıca dünyadaki diğer ülkelerde de gerçek bir etki görüyoruz. İngiltere, 2019'da İngiliz GSYİH'sına yaklaşık 1,4 milyar sterlin katkıda bulunduğunu ve 30.000 tam zamanlı işe eşdeğer olduğunu gördü. Ve Fransa'da, Fransız GSYİH'sına ve 15.000 tam zamanlı işe eşdeğer olan tahmini 515 milyon € katkıda bulundu. Bu rakamlar 2019 yılına ve sadece YouTube’a ait.”
Dünya devletleri bir süredir online kazançların vergilendirilmesi usulünü tartışıyorlar biz ise geriye dönük cezaları konuşuyor ülke ekonomisine olan katkıyı hesaplamadan yargı dağıtıyoruz. “Bir grup genç zibidi oturduğu yerden para kazanıyor, yakalayın! “ Şeklinde özetleyeceğim bu yargıyı dağıtmadan önce şu soruyu sormanızı istiyorum: “Yeni çağı yakalayacak mıyız?” Yoksa tarih tekerrür edecek ve yeni orijinal fikirleri hayata geçirmek isteyen insanlar cezalandırılarak, bıktırılacak ve fırsat mı tepeceğiz?
"Youtuber Vergileri" Fevkalade bir fikir mi, yoksa fevkalade bir ceza mı? Zaman gösterecek. Okuduğunuz için teşekkür ederim. Yorum bırakır, tartışmaya katkı sunarsanız memnun olurum.
Uzun yaşayın ve parlayın dostlar, görüşmek üzere
Comments